İKTİSAT SERVİSİ – Dünyada araba üretmek her geçen gün zorlaşıyor! Trump’ın ABD Başkanlığı periyodunda Çin ile başlayan ticaret savaşları sırasında otomotiv endüstrinin aldığı ‘çip yarası’ her geçen gün derinleşirken kauçuk piyasasından gelen haberler “Şimdi de teker patlayacak” dedirtti.

Çip, bugün üretilen her arabada bulunan ‘beyin’de kullanılıyor. Trump, Çinli üreticilere sınırlama getirince Amerikan oto sanayisi alternatif tedarikçilere yönelmişti. Pandemiyle birlikte tüketici elektroniğine talebin artması, tedarik zincirini neredeyse kopardı. Çip üreticileri, otomotiv sanayiinin talebini karşılayamaz hale geldi. Sorun ABD hudutlarını aşarak, dünyaya yayıldı, Türkiye’de de kimi fabrikalar çip sorunu nedeniyle süreksiz olarak üretimi durdurmak zorunda kaldı.

Sorun büyüyor

Berbat haber, daldaki bu sorunun derinleşerek devam edeceği öngörüsü… Volkswagen Kümesi markalarından Seat’ın Lideri Wayne Griffiths, Financial Times’a yaptığı açıklamada, “Tedarikçilerimiz ve Volkswagen Kümesi bize, ikinci çeyrekte muhtemelen birinci çeyreğe nazaran daha kıymetli zorluklarla yüzleşmemiz gerektiğini söyledi” dedi. Griffiths, çip sorunu nedeniyle Seat’ın Barselona fabrikasında üretimin hudutlu devam ettiğini, tedarikçilerden bulunabilen yarı iletken ve çiplerle kimi modellerin üretiminin gerçekleştirildiğini kaydetti.

Volkswagen Kümesi CEO’su Herbert Diess de bir mühlet evvel, çip krizi münasebetiyle üretimde 100 bin adetlik kayıp yaşadıklarını belirtmişti. Çip sorunu nedeniyle bugüne kadar General Motors, Fiat Chrysler Automobiles (FCA), Nissan, Volkswagen, Honda, Toyota, Subaru, Daimler, Jaguar, Land Rover ve Volvo üzere markalar üretimlerine muhakkak müddet için orta verdiler. Türkiye’de de Oyak Renault, Tofaş ve Ford Otosan üretime orta verenler ortasında yer aldı.

Bulan alıyor!

Otomotiv sanayisi, daha çip meselesine tahlil bulamamışken artık de lastikler tehlikeye girdi! Lastiğin hammaddesi olan kauçuğun anavatanı Uzak Doğu’da kauçuk yapraklarına dadanan bir hastalık, üretimi zora soktu. Buna Çin’in kauçuk stoklaması da eklendiğinde hammadde adeta karaborsaya düştü. ABD otomotiv dalı uzmanları durumu şöyle özetledi:

“Kovid-19 salgınının birinci günlerindeki tuvalet kağıdı çılgınlığı gibi! Biraz kauçuk mu buldunuz, gereksiniminizden fazla alıyorsunuz, zira bir daha ne vakit alabileceksiniz, bilmiyorsunuz!”

1 milyon adet kayıp 60 milyar $ ziyan

AutoForecast Solutions tarafından yapılan araştırmada, global otomotiv sanayisinin çip tedariki nedeniyle yıl boyunca 964 bin adetlik kayıp yaşaması öngörülüyor. Çip krizinin, global otomotiv sanayisinde yalnızca bu yılın vilayet çeyreğinde 60 milyar doları aşan gelir kaybına yol açtığı iddia ediliyor.