MELTEM GÜNAY İstanbul – Milletlerarası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Yöneticisi Numan Özcan, çalışma ömründe bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının ardında, çalışma hayatındaki cinsiyet eşitsizliği ve bayanların garantisiz çalışma biçimlerine daha fazla dahil olması üzere ögelerin tesirli olduğunu söyledi.

Şiddet saklanıyor

İşyerinde şiddet ve tacizin Türkiye’de olduğu üzere dünyadada yaygın olduğunu lakin çoğunlukla gizli kaldığını belirten Özcan, “Raporlar ortaya koyuyor ki, pandemi sürecinde alınan tebdirler ve meskende çalışmaya ait uygulamalarla birlikte hem iş yerinde hem de meskenlerde şiddetin değişik biçimleri arttı. Bu devir mesken içi şiddetin bayanların çalışma omurundaki olumsuz tesirlerini de daha fazla görünür kıldı” dedi.

Bugün pek çok bayanın şiddet nedeniyle çalışma hayatına erişemediğini ya da erişse bile iş yerinde gördüğü ekonomik, fizikî, cinsel şiddet ve taciz nedeniyle çalışma ömründen uzaklaşabildiğini yahut meslek amaçlarına ulaşamadığını vurgulayan Özcan, şunları anlattı; “Çalışma ömründe bayanların şiddete daha fazla maruz kalmalarının ardında, çalışma omurundaki cinsiyetler ortası eşitsizlikler ve bayanların teminatsız ve kayıt dışı çalışma biçimlerine daha fazla dahil olmaları üzere ögeler yer alıyor. Kayıt dışı çalışanların toplumsal ve türel dayanak sistemlerine ulaşmaları ya da haklarını kullanabilmeleri oldukçu sonlu kalıyor. Bu kümeler ortasında maalesef pandeminin de en derinden etkilediği birçok bayan olan ve teminatsız çalışan konut emekçileri şiddet konusunda daha fazla tehdit altında.”

Özcan’ın dikkat çektiği bir nokta ise daha çok iş yerlerinin kapalı kapılarının arkasında gerçekleşen çalışma hayatındaki şiddet ve tacize ait data tutulamıyor ve münasebetiyle sorunun büyüklüğü de bilinemiyor. Bu nedenle tahlil yolları konusunda gereğince ilerleme kaydedilemediğini vurgulayan Özcan, “Zira birden fazla çalışan bayan işini kaybetme kaygısıyla, damgalanma kaygısıyla ya da utanç hissiyle maruz kaldığı şiddet olaylarını bildirmeye çekiniyor. Münasebetiyle toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri nedeniyle halihazırda iş gücüne eşit şartlarda ve oranlarda katılamayan bayanlar ve erkekler ortasındaki açık, teminatsız çalışmanın da tetiklediği cinsiyete dayalı şiddet nedeniyle maalesef daha da açılıyor. Bu açığı, çalışma hayatında bayana yönelik şiddet ve tacizle uğraş ederek ve bayanların erkeklerle eşit oranlarda ve şartlarda çalışma hayatına katılabildikleri ve çalışma hayatını sürdürebildikleri beşere yakışır işleri sağlayarak kapatabilmek için ILO çok kapsamlı ve toplumsal cinsiyete hassas gayret araçları sunuyor.” diye konuştu.

Yol haritası

Özcan, ILO’nun 190 Sayılı Çalışma Hayatında Şiddet ve Taciz Mukavelesi ve Tavsiye Kararı ve eşlik eden 189 sayılı Konut Personelleri için Beşere Yakışır İş Sözleşmesi’nin şiddet ve taciz biçimlerini  tanımlayarak bu meseleyle çabada neler yapılması gerektiği konusunda kapsamlı yol haritası çizen bir rehber niteliğinde olduğu kaydetti. Özcan kelamlarını şöyle tamamladı; “Sözleşme birçok bayan olan mesken çalışanlarına şiddetle ilgili unsurlar içeriyor. Bu yıl 16 Günlük Aktivizm  Bayanlara Yönelik Şiddete Son Kampanyası kapsamında da ILO olarak tekrar toplumsal diyalog anlayışı ile konut emekçilerine yönelik yürüttüğümüz kampanya ile ilişkilendirerek mesken personellerine vurgu yaparak sürdürüyoruz.”